Mechanische recycling

Wat is Mechanische Recycling?

Mechanische recycling is het proces waarbij kunststofafval wordt omgezet in nieuwe grondstoffen of producten zonder de chemische structuur van de kunststoffen te veranderen. Het kunststofafval wordt vermalen, gewassen en vervolgens gesmolten met een extruder, waarna het wordt omgezet in plastic korrels. Deze methode werkt vooral goed voor relatief schone, enkelvoudige kunststofstromen zoals LDPE, HDPE of PET.

Alle thermoplasten kunnen in principe mechanisch worden gerecycled met minimaal kwaliteitsverlies. Echter, bij gemengde of vervuilde kunststofstromen daalt de kwaliteit van het eindproduct. Dit is bijvoorbeeld een belangrijke reden waarom er strenge regels gelden voor het gebruik van gerecycled plastic in voedselverpakkingen.

Waarde halen uit ‘afval’ middels Mechanische Recycling

Decennia geleden werd kunststofafval voornamelijk gestort of verbrand. Tegenwoordig wordt in Nederland al ongeveer 50% van het plastic verpakkingsafval gerecycled, en de EU heeft ambitieuze plannen om dit percentage verder te verhogen. Dit proberen ze o.a. te behalen middels de PPWR-wetgeving.

Sommige kunststofstromen, zoals gescheiden ingezameld LDPE bedrijfsafval en PET-flessen, worden al bijna volledig mechanisch gerecycled. Bij huishoudelijke afvalstromen is dit lastiger door de gemengde samenstelling en vervuiling. Om recycling te verbeteren, werkt de hele keten aan het verhogen van de kwaliteit en inzetbaarheid van gerecyclede grondstoffen.

Hoogwaardige recycling betekent dat een kunststofproduct na recycling opnieuw gebruikt kan worden voor hetzelfde product, zoals bij PET-flessen. Hiervoor zijn twee zaken cruciaal:

1. Kunststoffen moeten goed recyclebaar zijn.
2. Na gebruik moeten materiaalstromen goed worden gescheiden, via bronscheiding of geavanceerde nascheidingssystemen.

Wanneer recycling niet meer mogelijk is voor hetzelfde type product, spreekt men van downcycling, waarbij het materiaal een lagere waarde krijgt.

Voordelen van Mechanische Recycling

• Minder nieuwe grondstoffen: Mechanische recycling verlaagt de afhankelijkheid van fossiele grondstoffen.
• Minder CO₂-uitstoot: Gerecycled plastic produceren kost minder energie dan nieuwe grondstoffen maken. Volgens het Centraal Planbureau (CPB) kan recycling de milieuschade door emissies halveren.
• Kostenvoordeel: Ondanks de kosten van inzamelen, sorteren en verwerken, kan recycling financieel aantrekkelijk worden door de verkoop van gerecyclede materialen.

Uitdagingen van Mechanische Recycling

Mechanische recycling kent uitdagingen, vooral bij huishoudelijk kunststofafval. Deze stromen zijn vaak vervuild en bestaan uit een mix van materialen. De kosten voor scheiding, wassen en recyclen zijn hoog, terwijl de kwaliteit van het eindproduct beperkt blijft. Om deze reden wordt een groot deel van het huishoudelijk kunststofafval uiteindelijk verbrand voor energiewinning. Hoewel dit beter is dan storten (landfill), gaat hiermee de mogelijkheid tot circulaire toepassing van het materiaal verloren, wat een stap terug is in het streven naar een volledig circulaire economie.

Om deze problemen aan te pakken, is er behoefte aan:

• Betere productontwerpen met focus op monomaterialen.
• Verbeterde scheidingstechnieken aan de bron en geavanceerde nascheidingsmethodes.
• Technologische innovaties zoals ontinkten en nauwkeurige sortering.

Daarnaast biedt chemische recycling mogelijkheden voor sterk vervuilde kunststofstromen. Hierbij wordt het plastic omgezet in basisgrondstoffen zoals olie en gas. Hoewel de milieubelasting van chemische recycling momenteel hoger is, kunnen de eindproducten veelzijdiger worden toegepast.

Recyclebaarheid bevorderen

Er zijn een aantal manieren om de recyclebaarheid van materialen te bevorderen, waaronder:

1. Uitbreiding van het statiegeldsysteem:
   Statiegeld zorgt voor een hogere inzamelingsgraad en schonere afvalstromen. In landen zoals Noorwegen en Duitsland worden respectievelijk 97% en 98% van de PET-flessen gerecycled.
2. Verplicht percentage gerecycled materiaal:
   Door een minimaal percentage gerecycled plastic bij productie van non-direct-food-contact verpakkingen verplicht te stellen, stijgt de vraag naar secundaire grondstoffen. Hierdoor dalen recyclingkosten en wordt het commercieel aantrekkelijker.
3. Belastingen:
   Daarnaast is het mogelijk om belasting te heffen op virgin materiaal of belastingvoordelen toe te kennen bij het gebruik van gerecycled plastic. Met de recente invoering van de tariefdifferentiatie in de Wet Milieubelastingen 2.0 wordt dit al deels toegepast. Deze maatregelen stimuleren bedrijven om gerecyclede grondstoffen te verkiezen boven nieuwe grondstoffen, wat bijdraagt aan een duurzamere en circulaire economie.

Praktijkvoorbeeld: KIVO en REKS Recycling

KIVO werkt samen met KRAS Recycling in de recyclingfabriek REKS in Kosovo. Hier wordt kunststofafval uit Europa en de Balkan mechanisch gerecycled. Door het handmatig scheiden van transparante LDPE-folies met en zonder labels, stretchfolies en bedrukte folies, produceert REKS hoogwaardige gerecyclede LDPE en LLDPE grondstoffen met Post Consumer Recycled (PCR) content.

Meer weten over de recyclingmogelijkheden voor uw plastic verpakkingen?

Neem contact met ons op via 0299-398800 of vul het onderstaande contactformulier in. Onze experts helpen u graag verder.